Khái quát về Phala Network
Phala Network là một mạng lưới làm về hợp đồng thông minh bí mật đầu tiên được xây dựng trên Substrate , nhằm cung cấp các dịch vụ tính toán và bảo vệ các dữ liệu bí mật cho các doanh nghiệp và người dùng. Phala Network sẽ phục vụ cho toàn bộ hệ sinh thái của Polkadot
, và sẽ là một trong những parachains trên Polkadot trong thời gian tới.
Sơ đồ tổng quát về kiến trúc của Phala Network. Cốt lõi sẽ là blockchain của Phala Network, các vệ tinh xung quanh sẽ là các Gatekeepers và Miner:
- Blockchain: Đây là thành phần chính tạo nên toàn bộ hệ thống Phala Network. Nó lưu trữ danh tính của các node, các hợp đồng bí mật đã ban hành, trạng thái hợp đồng được mã hóa và các giao dịch yêu cầu từ người dùng và các blockchain khác. Khi trở thành một parachain trên Polkadot, nó có khả năng tương tác với các blockchain khác thông qua Relay chain của Polkadot.
- Gatekeeper: quản lý các bí mật để đảm bảo sự tiện lợi và bảo mật của mạng. Các gatekeeper được bầu chọn liên tục trên blockchain và họ phải stake một lượng lớn token Phala. Họ sẽ được thưởng khi online và sẽ bị phạt trong trường hợp có hành vi sai trái vì phải có một số lượng Gatekeeper nhất định hoạt động mọi lúc.
- Miner: Là những người thực hiện các hợp đồng bí mật. Họ được trả tiền bằng cách cung cấp tài nguyên máy tính của họ cho người dùng. Không giống như Gatekeeper, Miner chỉ cần stake một lượng nhỏ token Phala và có thể tham gia và rời khỏi mạng lưới bất cứ khi nào họ muốn.
Phala Network sử dụng cơ chế đồng thuận là NPoS, nơi những nominator có thể đề cử các Gatekeeper mà họ tin tưởng và sẽ nhận được lợi nhuận từ sản xuất củacác validator bằng cách stake PHA cho họ.
Đặc trưng nổi bật của Phala Network
Phala Network phát triển hai sản phẩm chính đó là:
- pLIBRA: Đây là một thành phần về điện toán bí mật được xây dựng cho Libra được tài trợ bởi Web3 foundation. Sản phẩm này sẽ tạo ra một bridge có thể kết nối Polkadot và Libra (một dự án phát triển bởi Facebook). Có thể hiểu pLIBRA có giá trị tương đương với LIBRA, nhưng sẽ được wrap lại bởi một contract từ Phala, việc làm này sẽ giúp cho người dùng không cần KYC vẫn có thể sở hữu được đồng LIBRA của Facebook. Người dùng LIBRA có thể gửi đồng LIBRA vào tài khoản của pLIBRA để nhận đồng pLIBRA, và ngược lại, người dùng pLIBRA cũng có thể nhận LIBRA bằng cách gửi pLIBRA vào tài khoản LIBRA.
Tổng quan về pLIBRA - Web3 Analytics: một công cụ phân tích dữ liệu tiên tiến cho thế hệ internet 3.0, có thể phân tích dữ liệu người dùng và đưa ra kết quả mà không cần phải xâm phạm vào quyền riêng tư cá nhân của người dùng. W3A hướng mục tiêu vào ba loại người dùng: người dùng thông thường, nhà phát triển và nhà phân tích dữ liệu. Trang web tích hợp W3A không bị rò rỉ dữ liệu khi người dùng truy cập. Người dùng có thể kiểm soát hoàn toàn các dữ liệu cá nhân của họ và thậm chí họ có thể xóa dữ liệu mà họ không muốn thu thập bất cứ lúc nào.
Kiến trúc của W3A
Dĩ nhiên đây đang là hai sản phẩm chính của Phala. Trong tương lai, Phala Network sẽ triển khai nhiều dịch vụ và ứng dụng tuyệt vời hơn để phục vụ cho cộng đồng người dùng một cách tối ưu nhất.
Công nghệ TEE
Phala áp dụng TEE (Trusted Environment Execution). Công nghệ này cho phép các dữ liệu bí mật sẽ được luân chuyển trong một môi trường riêng tư một cách tách biệt và chỉ xuất kết quả khi có sự cho phép.
Ví dụ:
Google muốn dữ liệu DAU (Người dùng hoạt động hàng ngày) trong 100 ngày gần đây trên Facebook. Facebook sẵn sàng chia sẻ nhưng họ lại lo lắng về việc có thể rò rỉ dữ liệu người dùng. Nhưng việc này có thể giải quyết một cách hoàn hảo với Phala Network:
1. Các nhà phát triển của Google viết yêu cầu của họ thành một đoạn code trên Phala Network và gửi chúng đến Facebook;
2. Các nhà phát triển Facebook nhận được yêu cầu và bắt đầu chạy mã cục bộ trong các node của Facebook;
3. Chỉ kết quả được yêu cầu mới xuất ra và gửi tới Google, thay vì tất cả thông tin hoạt động có chứa dữ liệu nhạy cảm của người dùng.
Phala đặt các hợp đồng thông minh bí mật vào sandbox bên trong TEE. Vì vậy, sẽ khó hơn rất nhiều để tấn công kênh TEE bằng các kênh phụ. Ngoài ra, sẽ có các hợp đồng bí mật chạy song song, có nghĩa là ngay cả trong trường hợp tệ nhất là khi bạn chỉ dùng duy nhất một phần cứng , thì vẫn không thể xâm phạm toàn bộ hệ thống.
Điều làm Phala Network khác biệt với các dự án khác
Khả năng tương tác tốt nhất từng có
Phala Network cho phép các hợp đồng khác nhau có thể tương tác với nhau trước khi thực hiện tính toán, đây là điều rất khó có thể thực hiện được đối với nhiều dự án khác. Nhưng Phala Network đã thảo luận các giải pháp này với Parity và đã cho ra một kế hoạch hoàn thiện.
Khả năng liên chuỗi
Bên cạnh đó, so với các dự án làm về bảo mật khác, Phala Network tập trung nhiều hơn vào dữ liệu liên chuỗi, không chỉ về việc gửi tiền, về tài sản, mà nó còn lớn hơn nữa. Tầm nhìn của Phala là cho phép mọi BLOCKCHAIN đều có thể sử dụng dịch vụ của Phala Network.
Token PHA
Token của Phala Network là một token tiện ích. Token PHA có thể được sử dụng với những trường hợp sau:
- Mua các tài nguyên máy tính từ các nguồn đáng tin cậy: tài nguyên máy tính, lưu trữ trên chuỗi, lưu trữ ngoài chuỗi, v.v.
- Làm phí khi trao đổi dữ liệu, và dùng để tạo các smart contract tương tự ETH.
- Đảm bảo sự bảo mật: Các Gatekeeper sẽ stake lượng lớn token PHA để trở thành một Gatekeeper.
- Quản trị: Những người sở hữu token PHA có thể tham gia vào việc quản trị trên mạng lưới Phala.
- Các việc thanh toán khác trên mạng lưới: giải quyết cho các dịch vụ hoặc sản phẩm khác, chẳng hạn như các bridge liên chuỗi trên web cho các chuỗi không cần cấp phép.
Tổng kết
Với việc triển khai dapp pLIBRA, đây là một bước tiến khá lớn với một dự án mới như Phala Network. Ngoài tính bảo mật dữ liệu,Phala Network không cần thực hiện việc phân bổ mà phải thông qua sự đồng thuận mỗi node một lần, vì vậy Phala Network có thể đạt được hiệu suất cực kỳ cao. Và thứ hai là thứ tuyệt vời nhất mà Phala có khi xây dựng trên Polkadot, đó là liên lạc liên chuỗi. Giao thức tương thích này có thể được sử dụng không chỉ giữa các hợp đồng mà còn tương thích với nhiều phương pháp chuỗi chéo khác. Đây sẽ là một dự án làm về bảo mật dữ liệu rất đáng mong đợi khi nó ra mắt trên Parachain của Polkadot vào thời gian tới.
Xem thêm về parachain của Polkadot
Bài viết có sử dụng hình ảnh từ whitepaper Phala Network
Phala Network Community
Website | Twitter | Medium | Telegram
Polka.Warriors Community
? Website | ? Tele ANN | ? Tele Chat | ? Twitter | ? Discord | ? Facebook
